W dniu 19 kwietnia 2012 roku odbyło się spotkanie klubu historycznego, na którym gościem był pan Marek Pacholak, który przybliżył uczniom postać generała Jerzego Jana Jastrzębskiego i 8 Pułku Strzelców Konnych z Chełmna. Pan Pacholak sam będą oficerem Wojska Polskiego na spotkaniu stawił się w pełnym, umundurowaniu i w sposób barwny i przystępny opowiedział historię polskiej kawalerii z okresu II RP.

Jerzy Jan Jastrzębski ur. 29 lipca 1985 r. Służbę w wojsku rozpoczął już w 1914 r. walcząc w szeregach polskich jednostek sformowanych na terenie Rosji. Do kraju powrócił w 1918 roku i dostał przydział do formującego się 10 Pułku Ułanów Litewskich. W kampaniach pułku uczestniczył w stopniu porucznika, a następnie otrzymał awans na rotmistrza. W 1923 roku w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu ukończył kurs dowódców szwadronów.

 

 

W 1925 roku został awansowany na majora. Dalsze swoje umiejętności w sztuce żołnierskiej pogłębiał w latach 1926-1928 w Wyższej szkole Wojennej w Warszawie. W 1934 roku został skierowany do Chełmna na stanowisko dowódcy w stacjonującym tam 8 Pułku Strzelców Konnych,  pełniąc również funkcję komendanta chełmińskiego garnizonu.

 

 

W kampanii wrześniowej, pułk dowodzony przez Jastrzębskiego walczył w składzie Armii „Pomorze”. Jastrzębski do niewoli dostał się 18 października 1939. Przebywał w obozie jenieckim w Krakowie, z którego to uciekł i zaangażował się w pracę konspiracyjną. 27 kwietnia 1940 roku jako kurier  Związku Walki Zbrojnej wyjechał na Zachód. W maju 1940 roku dotarł do Paryża, a po klęsce Francji ewakuował się do Anglii.

 

 

Wiosną 1942 roku został przeniesiony do Polskich Sił Zbrojnych na Środkowym Wschodzie. W grudniu 1943 roku zaczął ostatnią kampanię jako komendant pierwszego transportu morskiego z Egiptu do Włoch. Dowodził 3 grupą rozpoznawczą 2 Korpusu pod Monte Cassino, gdzie  23 kwietnia 1944 roku został śmiertelnie ranny w wyniku wybuchu miny i zmarł dzień później w szpitalu w Venafro. Po bitwie jego ciało ekshumowano i  przeniesiono na cmentarz polski pod Monte Cassino.

 

 

Płk Jerzy Jastrzębski za udział w I wojnie światowej został odznaczony krzyżem Order Virtuti Militari 5 klasy, a pośmiertnie otrzymał krzyż Orderu Virtuti Militari 4 klasy oraz nominację na generała brygady.  Jedna z ulic miasta Chełmna została nazwana nazwiskiem generała Jastrzębskiego.

 

 

W dalszej części spotkania pan Pacholak przedstawił historię 8 Pułk Strzelców Konnych, którego ostatnim dowódcą był płk Jastrzębski. Pułk został utworzony w 1921 r., w garnizonie Chełmno. W latach 1921-1924 był jednostką jazdy dywizyjnej, w kwietniu 1924 wraz z pozostałymi pułkami strzelców konnych przeformowany został w oddział kawalerii samodzielnej i podporządkowany dowódcy nowo powstałej XV Brygady Kawalerii. Pięć lat później doszło do kolejnych reorganizacji i pułk podporządkowany został dowódcy Brygady Kawalerii „Toruń” która w 1934 przemianowana została na BK „Bydgoszcz”, a 1 kwietnia 1937 na Pomorską Brygadę Kawalerii.

 

 

W kampanii  wrześniowej pułk walczył w składzie Pomorskiej Brygady Kawalerii. Wziął udział m.in. w bitwie nad Bzurą i pod Ozorkowem.

 

 

Kończąc swoje opowieści pan Marek mówił o etosie służby żołnierskiej, a w szczególności kawaleryjskiej w II RP, o postawie życiowej odpowiedzialności, braterstwie i duch współpracy, a także szacunku dla ojczyzny i religii jaki charakteryzował przedwojennych żołnierzy, co wyrażały słowa znajdujące się na wielu sztandarach pułkowych „Bóg, Honor, Ojczyzna”. (Spotkanie zorganizowali Anna Pikulska i Piotr Sołtysiak).

 

Piotr Sołtysiak