W naszej szkole można zobaczyć wystawę poświęconą 160. rocznicy wybuchu powstania styczniowego. Oglądający ją uczniowie zapoznawali się z powstaniem gównie przez pryzmat malarstwa historycznego poświęconego tej tematyce. Główny trzon wystawy stanowi cykl obrazów pt. „Polonia” Artura Grottgera. Pierwszy z nich opowiada o „Brance”, czyli poborze do rosyjskiej armii, który zarządził Aleksander Wielopolski. Jest też obraz „Kucie kos” przedstawiający kuźnię, w której powstańcy przekuwali kosy, by z narzędzia rolniczego stały się białą bronią. Smutno korespondują z obrazem zamieszczone obok słowa wiersza Wincentego Pola Obok Orła znak / Pogoni poszli nasi w bój bez broni. Kolejne dzieła pt. „Obrona dworu” czy „Po odejściu wroga” przedstawiają walkę o szlachecki dwór i postępowanie wobec jego obrońców przez Rosjan. Również dzieła „Bitwa” czy „Na pobojowisku” ukazują powstańcze walki oraz dramat kobiet przybyłych, by pochować poległych, których ciała zostały obdarte częściowo z ubrań najprawdopodobniej przez biednych, zmanipulowanych przez Rosjan i nierozumiejących celu powstańczej walki chłopów. O kontakcie chłopów z powstańcami opowiada również obraz Maksymiliana Gierymskiego pt. „Patrol powstańczy”, na którym widać zagubiony oddziałek próbujący uzyskać informację od przechodzącego włościanina. Uczniowie oglądający wystawę i przysłuchujący się narracji o samym powstaniu, mogli także obejrzeć pieczęć Rządu Narodowego, na którym tkwiły obok siebie orzeł, litewska Pogoń i archanioł Michał symbol Rusi rozumianej tu jako Ukraina. Tym sposobem powstańcze władze nawiązywały do ugody w Hadziaczu z Kozakami w 1658 r., i idei Rzeczpospolitej Trojga Narodów. Przechodząc do kolejnych plansz uczniowie zobaczyli m.in. obrazy Aleksandra Sochaczewskiego (który został skazany na 20 lat zesłania Syberię) pt. „Pożegnanie Europy” i „Wieczór – zakładanie kajdan”, dzięki którym mogli zobaczyć represje jakie dotknęły Polaków po upadku powstania. Uczniowie mogli również zobaczyć fotografie przedstawiające żyjących jeszcze w dwudziestoleciu międzywojennym powstańców, którzy cieszyli się olbrzymim szacunkiem i uznaniem społecznym, którym marszałek Piłsudski nadał odznaczenia państwowe i prawo do noszenia mundurów Wojska Polskiego.

Piotr Sołtysiak