1 września 1939 r. rozpoczęła się II wojna światowa, której początek był efektem współdziałania dwóch totalitarnych systemów:  nazizmu i komunizmu. Systemów, pomiędzy które dostało się odrodzone, zaledwie przed dwudziestoma laty, państwo polskie. Dnia 1 września zaatakowała nasz kraj III Rzesza, a 17 września ZSRR. Atak był efektem wcześniejszego porozumienia, które przeszło do historii jako pakt Ribbentrop – Mołotow, a w polskiej historiografii określane jest niekiedy „IV rozbiorem Polski”. Wojna przyniosła naszemu krajowi śmierć blisko 6 mln obywateli, olbrzymie straty materialne i utratę Kresów na rzecz ZSRR. Niestety jej koniec nie był dla nas czasem wolności, a oznaczał nowe, tym razem komunistyczne zniewolenie, które trwało ponad 40 lat.

Piotr Sołtysiak