Na spotkaniu z IPN-em pan dr Tomasz Ceran zaprezentował poglądy polityczne Juliusza Mieroszewskiego, który był dziennikarzem, publicystą i pisarzem politycznym, żyjącym w latach 1906-1976. W II RP współredagował w Krakowie „Ilustrowany Kurier Codzienny”. Głównym tematem jego publicystyki była problematyka polityki niemieckiej. W czasie II wojny światowej pracował w redakcjach pism Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, a po wojnie, gdy Rosjanie zainstalowali w Polsce komunizm pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii. Był publicystą politycznym „Wiadomości”.

W latach 1950- 1972 pracował w paryskiej „Kulturze”. Publikował artykuły dotyczące koncepcji współczesnej polityki światowej – zwłaszcza dotyczące walki z ekspansją komunizmu. W swych artykułach rozważał szanse porozumienia się krajów Europy Wschodniej wobec zagrożenia sowieckiego i możliwość ewolucyjnej przemiany ustrojowej w Polsce i odzyskania niepodległości. Był zwolennikiem pojednania i porozumienia Polski z narodami Ukrainy, Litwy i Białorusi. (koncepcja ULB). Pogodzenie się Polaków z utratą Kresów, a więc Wilna i Lwowa uważał za fundament pojednania ze wschodnimi sąsiadami Polski i w konsekwencji współpracy dla odzyskania niepodległości przez narody tej części Europy. Pan Ceran zwrócił uwagę iż stanowisko takie w latach 50. i 60. XX w było prekursorskie. Mieroszewski wraz z Jerzym Giedroyciem na łamach „Kultury” w 1974 r. opublikował fundamentalną dla polskiej myśli politycznej koncepcję, iż suwerenność Ukrainy, Litwy i Białorusi (ULB) jest czynnikiem sprzyjającym niepodległości Rzeczypospolitej, natomiast zwasalizowanie tych państw przez Rosję otwiera drogę do zniewolenia także Polski. Słowa te bez wątpienia można uznać za  tożsame z poglądami prof. Brzezińskiego, który twierdził iż w historii XX w dwoma  najważniejszymi wydarzeniami są : rozpad Austro-Węgier po I wojnie światowej, i powstanie niepodległej Ukrainy na początku lat 90. bez której Rosja nigdy nie będzie już światową potęgą, mogącą łatwo zagrozić Polsce.

Po wykładzie wywiązał się dyskusja czy koncepcja ULB była / jest w pełni możliwa do zrealizowania i czy nasze współczesne relacje z Ukrainą, Białorusią i Litwą są w jakiś sposób jej odbiciem. Spotkanie cieszyło się bardzo dużym zainteresowaniem, byli na nim obecni również uczniowie z Chełmińskiego „Katolika”.

Piotr Sołtysiak